"ΤΑ ΧΡΥΣΑ ΠΟΔΙΑ" ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΡΜΑΤΗΣ

"ΤΑ ΧΡΥΣΑ ΠΟΔΙΑ"
ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΡΜΑΤΗΣ

Το Σάββατο  26/5/2018 έφυγε από κοντά μας ένας μεγάλος ποδοσφαιριστής του Απόλλωνα και της εθνικής ομάδας, ο Αντώνης Δερμάτης. Ένα πολύ μεγάλο ταλέντο του ελληνικού ποδοσφαίρου. Ήταν ο παίκτης που πήγαιναν οι φίλαθλοι να δουν στο γήπεδο. Άψογο κοντρόλ, αντίληψη, μεταβίβαση ακριβείας, κορυφαίος  επιτελικός μέσος  με ακατάπαυστα τρεξίματα.

Ξεκίνησε από τον Άφοβο Νικαίας  τον επόμενο χρόνο μετακινήθηκε στον  Άρη Νικαίας, από εκεί τον ζήτησε ο Ολυμπιακός, αλλά τελικά πήγε στον Απόλλωνα, στον οποίο διέπρεψε την δεκαετία του 1950.

Το 1964 αποχώρησε από τον Απόλλωνα  για τον Ολυμπιακό όπου εντέλει πήγε με καθυστέρηση 9 ετών στη δύση πια της καριέρας του. Κρέμασε τα ποδοσφαιρικά παπούτσια του στον Παναιγιάλειο,  μετά από ένα σύντομο πέρασμα από τον Ολυμπιακό, αλλά η παρουσία του στον Απόλλωνα  δεν πρόκειται να ξεχασθεί και αποτελεί σημείο αναφοράς για εκείνα τα χρόνια του ελληνικού ποδοσφαίρου.

Ξεκινώντας ένα αφιέρωμα γι΄ αυτόν το μεγάλο αθλητή, παραθέτουμε ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα, που δημοσιεύτηκε το 1962 σε  μια έκδοση της αθλητικής εφημερίδας «ΟΜΑΔΑ» με τίτλο  «ΤΑ ΧΡΥΣΑ ΠΟΔΙΑ», μέσα από το οποίο εμφανίζονταν  σε μια έκδοση ενιαία, τα μεγαλύτερα ονόματα του ελληνικού και διεθνούς  ποδοσφαίρου για την εποχή εκείνη όπως οι:  Μπέμπης, Σιδέρης, Δομάζος, Υφαντής, Νεστορίδης, Λουκανίδης,  Α. Δερμάτης, Γ. Καμάρας, Αρ. Καμάρας κ.ά.  και από το διεθνή  χώρο: Πούσκας, Λεβ Γιασίν, Πελέ, Μπίλυ Ράϊτ, Ντίντι, Ομάρ Σίβορι, Ντι Στέφανο,   κ.ά.

Αναδημοσίευση από την αθλητική εφημερίδα ΟΜΑΔΑ έκδοση 1962

ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΡΜΑΤΗΣ

ΤΟ "ΦΤΩΧΟΠΑΙΔΟ"

ΓΙΑ το κάθε τι, υπάρχει μια δικαιολογία. Αλλά για τους Γερμανούς στρατιώτες, τους Γερμανούς στρατιώτες πού χύθηκαν εκείνο το απόγευμα του Αυγούστου του 1943 στην Νεάπολη και βάλανε φωτιά σ' όλα τα σπίτια, δεν υπήρχε καμιά δικαιολογία. Βάλανε φωτιά στα σπίτια, γιατί έτσι τους κάπνισε, κατακτητές ήσαν στο κάτω - κάτω, δεν αρκεί αυτό;

Αρκεί. ΄Ετσι, όμως, η οικογένεια του λιμενεργάτη Κωνσταντίνου Δερμάτη, έμενε και πάλι δίχως σπίτι, δίχως ένα κεραμίδι πάνω απ' το κεφάλι τους τα παιδιά, ένα σωρό παιδιά, ο Βασίλης, ο Στέργιος, ο Αντώνης, η Μαρία, ο Λευτέρης, η Ευανθία. Βάλε τώρα και πρόσθεσε και τους γονείς, για να καταλάβεις πόσος κόσμος έμεινε στον δρόμο, εκείνο το απόγευμα του Αυγούστου του 1943, οχτώ άνθρωποι μόνο από μια οικογένεια...

Δεν ήταν η πρώτη φορά. Στην αρχή, ήσαν οι παράγκες του Τσοκαρόπουλου, στην Καστέλλα, πού «μπάζανε» τον χειμώνα, που στάζανε ακόμα κι'  όταν ψιχάλιζε. Εκεί, σ' αυτές τις παράγκες είχε πρωτομείνει ο Κωνσταντίνος Δερμάτης, ο λιμενεργάτης, μαζί με την γυναίκα του την Ειρήνη. ΄Οταν όμως πήραν νάρχονται στη ζωή τα παιδιά, ό λιμενεργάτης κατάλαβε πώς αυτή ή ιστορία με την παράγκα, δεν μπορούσε να συνεχισθεί και το 1937, ήταν δεν ήταν ο Αντωνάκης ενός χρόνου, τα κατάφερε κι' έχτισε στην Νεάπολη του Πειραιά δυο δωμάτια και κουζίνα. Δυο δωμάτια και κουζίνα πού έγιναν κάρβουνο εκείνο το απόγευμα του 1943...

Κατοχή και μπάλα

Το σπίτι ήταν φτωχό, αλλά στην Κατοχή δεν πείνασε. Ό πατέρας, όλο και κάτι κουβάλαγε από το λιμάνι, και τα παιδιά είχαν να το λένε και  να καμαρώνουν που τρώγανε μυαλά κονσέρβα, σαλάμια και ψωμί κουραμάνα από σίκαλι, όχι μπομπότα. ΄Ισως, αν δεν συνέβαινε εκείνο το περιστατικό με το σπίτι, αυτή η περίοδος να μη είχε αφήοει καμιά κακή ανάμνηση στους γιούς και στις κόρες του λιμενεργάτη. Μα το καμένο σπίτι, πού τους θύμιζε πως τα πράγματα είναι πιο πικρά απ' ό,τι φαίνονται, άνοιξε μια παρένθεση απορίας και οδύνης στην ανέμελη ζωή τους.

΄Ηταν, πράγματι, ανέμελη η ζωή τους, εκείνα τα χρόνια του θανάτου. Από τα χαράματα ξεχύνονταν στους δρόμους, δεν υπήρχαν σχολεία, δεν υπήρχε ο παραμικρός έλεγχος. Ειδικά για τον Αντώνη, αυτή η περίοδος ήταν χαρισάμενη. Μικρούλης, ξανθός, συμπαθητικός, χαιρόταν την ελευθερία του στους χωματόδρομους του συνοικισμού, μη δίνοντας λογαριασμό για χαλασμένα παπούτσια μια και περπάταγε ξυπόλητος, για τα σπασμένα τζάμια της κεντρικής πλατείας, για τα αποκεφαλισμένα σπουργίτια στην άκρη του μαντηλιού του. Μ' ένα τόπι κάτω από την μασχάλη, με μια σφεντόνα κάτω από την λουρίδα, τριγύριζε σ' όλους τους δρόμους σημαδεύοντας με το λάστιχο τα πουλιά, με το τόπι τα τζάμια πού γυάλιζαν στα καλοκαιρινά μεσημέρια... ΄Ετσι, το 1944, τον βρήκε ένα πανέξυπνο αγόρι, που ήξερε περίφημη μπάλα, θαυμάσιο πατίνι, πάνω από  διακόσιες γερμανικές λέξεις και σπουδαίο  σημάδι...

1950 -56: Τρία άλματα

Ο Αντώνης ο Δερμάτης κατάλαβε καλά τον εαυτό του σαν «παίκτη» το 1950, όταν φόρεσε την φανέλα του Άφοβου Νικαίας. Δεκατεσσάρων χρόνων τότε, έξω αριστερά, έβαζε γκολ στην αράδα και κοίταζε λοξά τα πιτσιρίκια που τον έβλεπαν και τον χαιρέταγαν με θαυμασμό. Στην ζελατίνα του πορτοφολιού του φιγουράριζαν σωρό οι φωτογραφίες με τα ποδοσφαιρικά και πίσω - πίσω, μικρά αποκόμματα εφημερίδων που είχαν το  όνομά του στην σύνθεση του Άφοβου.

Ωραία εποχή τότε, πού δεν την έκανε λιγότερο ωραία το Γυμνάσιο όπου φοιτούσε με επιτυχία. Αλλά η ζωή του έγινε ακόμη πιο ενδιαφέρουσα, ακόμη πιο όμορφη, όταν ο ΄Αφοβος μπήκε στην Δόκιμο Κατηγορία. Γιατί, το 1953, ο Αντώνης Δερμάτης, έβαλε 18 γκολ για το πρωτάθλημα, ανεδείχθη πρώτος σκόρερ της Κατηγορίας του και χάρισε στην ομάδα του τον τίτλο. ΄Οσο για τον επόμενο χρόνο, γνωστός πια ποδοσφαιριστής σ' ολόκληρη την περιφέρεια του, βρέθηκε στον ΄Αρη Πειραιώς. Αγωνίσθηκε δυο περιόδους με τον ΄Αρη και το 1956 μεταπήδησε στον Απόλλωνα  Αθηνών.

Ποδοσφαιρικός εγκέφαλος, παίκτης μεγάλης τεχνικής

 και σπουδαίος θεωρητικός του φουτμπώλ ό Αντώνης 

Δερμάτης, πού ξέρει γιατί παίζει, πώς πρέπει να παίζει,

 με ποιο τρόπο να κατευθύνει την ομάδα του. ΄Αριστος 

στο αμυντικό και επιθετικό παιγνίδι, θεωρείται σαν ένας

 από τους καλύτερους μέσους πού αγωνίσθηκαν 

σε ελληνικά γήπεδα.

Πως γράφεται η ιστορία

Σίγουρα, πολλές φορές θα έτυχε να σας απασχολήσει, γιατί και πως ό Αντώνης Δερμάτης, βέρος Πειραιώτης, δυο βήματα από τον Ολυμπιακό, αναζήτησε το μέλλον του στην Ριζούπολη. θέλετε να σας το πει ό ίδιος; ΄Εχει πολύ ενδιαφέρον:

— Το 1956, όταν ελεύθερος από τον ΄Αρη άρχισα να σκέπτομαι σοβαρότερα το ποδόσφαιρο, το πρώτο πράγμα που γύρεψα, ήταν να γίνω παίκτης του "Ολυμπιακού. ΄Αλλωστε, στην γειτονιά μου και παντού  στον Πειραιά, δεν είχαμε να κάνουμε με τίποτ' άλλο εκτός από τον Ολυμπιακό  και δικαιολογημένα. Παρουσιάσθηκα λοιπόν στον Ολυμπιακό και ζήτησα από τον κ. Βαγγέλη Χέλμη να φροντίσει  για την μεταγραφή μου. Οι 15 χιλιάδες όμως πού ζητούσα σαν αντάλλαγμα, φάνηκαν πολλές στον κ. Χέλμη, πού αντιπρότεινε 10.000 δραχμές. Με την συζήτηση, όμως, οι 10.000 έγιναν λιγότερες, έφτασαν τις οχτώ, πράγμα πού εγώ το θεώρησα κοροϊδία και διαμαρτυρήθηκα. Και τότε, ο κ. Χέλμης, γύρισε, με κοίταξε από την κορυφή μέχρι τα νύχια και  μου είπε : «΄Αμα σ' αρέσει ! Η  φανέλα του Ολυμπιακού είναι βαριά. Δεν μπορεί να την φοράει όποιος - όποιος...». Εγώ, ο «όποιος - όποιος» έσκυψα το κεφάλι κι  έφυγα. Και την άλλη μέρα βρέθηκα στον Απόλλωνα, που πλήρωσε 15.000 δραχμές για να με πάρει. Το ποιος έχασε, είναι μάλλον γνωστό...

Στους μεγάλους δρόμους

Παίζοντας στην ομάδα του Απόλλωνος ο Αντώνης Δερμάτης, έδειξε σύντομα την μεγάλη άξια του. Γι΄ αυτό άλλωστε ήταν από τους πρώτους πού εκλήθησαν στην Εθνική ομάδα που θ΄ αντιμετώπιζε την Εθνική Ισπανίας.

Ήταν το 1957, 13 Μαρτίου του 1957, ο παίκτης θα την θυμάται πάντοτε αυτή την ήμερα. Γιατί εκείνη την ημέρα ο Αντώνης Δερμάτης, το φτωχόπαιδο της Νεαπόλεως κατέπληξε όλο τον κόσμο με το αριστουργηματικό παιγνίδι του και στάθηκε βασικός συντελεστής της νίκης της ελληνικής ομάδος. Ακολούθησε το ταξίδι της Εθνικής Νέων στην Ισπανία και  ο  Αντώνης, αρχηγός της ομάδος, έκανε μεγάλη εντύπωση με το παιγνίδι του. Και τότε, έγινε κάτι πού έχει συμβεί  μια - δυο φορές με ΄Ελληνες ποδοσφαιριστές. Ο  Ζαμόρα, ό θρυλικός Ισπανός τερματοφύλακας, γενικός αρχηγός της Έσπανιόλ, ξετρελλάθηκε με τον Δερμάτη  και  χωρίς την παραμικρή χρονοτριβή, έκανε πρόταση στον κ. Ηλία Κάρμη πού συνόδευε την ομάδα, να φροντίσει για την μεταπήδηση του Έλληνα παίκτη στον Ισπανικό σύλλογο. Ή ευκαιρία ήταν μοναδική. Μοναδική όμως ήταν και η δύναμη του χαρακτήρα του ποδοσφαιριστή, ο οποίος αρνήθηκε. Κι΄ αρνήθηκε, γιατί στην Ελλάδα είχε αφήσει τις παιδικές αναμνήσεις του, τους φίλους του, τους δικούς του, το σχολείο του (πήγαινε στην 7η Γυμνασίου), σχέσεις, συνήθειες και αγάπες που με κανένα τρόπο δεν ήθελε ν΄ απο-χωρισθή.

Από το 1957 μέχρι σήμερα, ο Αντώνης Δερμάτης συνεχίζει να παίζει το ίδιο καλά, ν΄ αποδίδει σχεδόν πάντοτε περίφημα, να μένει  πάντοτε ο Δερμάτης των 20 χρόνων που κατέπληξε τους Ισπανούς. Ο χρόνος, δεν άφησε επάνω του κανένα σημάδι, και όπως παρατηρεί ο ίδιος, σήμερα, είναι καλύτερος από τότε που πρωτόπαιξε στην Εθνική.

— Τώρα, λέει, ξέρω μπάλα, ενώ τότε δεν ήξερα. Τώρα έχω χωνέψει το ποδόσφαιρο και μπορώ να κάνω μέχρι και διαλέξεις γι' αυτό...

Πράγματι, ό Δερμάτης είναι ένας από τους λίγους ποδοσφαιριστές που δεν βασίζουν το παιγνίδι τους στο ένστικτο. Είναι ένας παίκτης, που κάνει την άλφα ή βήτα ενέργεια, γιατί ξέρει για ποιο λόγο πρέπει να την κάνη. Προσέξτε να δείτε, με πόση ευχέρεια αναλύει τον ρόλο του στο παιγνίδι,  τον  ρόλο  ενός  μέσου:

—  Στη γραμμή των  μέσων,  έπαιξα  για πρώτη φορά το  1957. Με είχε τοποθετήσει σ' αυτή την θέση  ο  Ζόλναϋ, πού ήξερε μεγάλο ποδόσφαιρο. Πέτυχα σ' αυτή την θέση, έστω κι αν νόμιζαν το αντίθετο οι κατά καιρούς έκλέκτορες της Εθνικής, γιατί τα προσόντα μου δεν ήσαν τόσα ώστε να μπορώ να παίζω με επιτυχία σαν κυνηγός.

— Δηλαδή, ο κυνηγός έχει δυσκολότερο ρόλο απ' ό,τι ένας μέσος;

— Βεβαίως.  Ό   μέσος,   αντιμετωπίζει την μπάλα  και τον αντίπαλο του από μπροστά, πράγμα πού του επιτρέπει να δράση πιο ελεύθερα. Ο κυνηγός, όμως, έχει την μπάλα  και τον αντίπαλο από δύο  διαφορετικές  κατευθύνσεις και  γι΄   αυτό  χρειάζεται   μεγαλύτερη   επιδεξιότητα  για  να τα καταφέρει.

«Οι μέσοι κουράζονται»

— Γενικά, όμως, πιστεύεται ότι ένας κυνηγός κουράζεται λιγότερο από ένα μέσο, ενώ ο δεύτερος είναι το κλειδί του παιγνιδιού.

— Η θέση του κυνηγού είναι δυσκολότερη, δεν χωράει συζήτηση.  Από την πλευρά της κοπώσεως,  δέχομαι  ότι ένας  μέσος είναι σε χειρότερη  μοίρα.  Αλλά σε καμιά περίπτωση   ο   ρόλος  του   δεν  μπορεί  να  είναι  δυσκολότερος από τον ρόλο ενός προωθημένου σέντερ φορ λόγου χάρη.

— Και γιατί αυτό;

— Ο προωθημένος σέντερ φορ, πρέπει να είναι παρών σε όλες τις φάσεις που διαδραματίζονται στα αντίπαλα καρέ. Αυτό, απαιτεί συνεχή προσοχή, δύναμη και κυρίως παλληκαριά.   Γιατί   δεν  πρέπει  να  ξεχνάμε,   ότι   κανείς  άλλος παίκτης δεν κινδυνεύει να τραυματισθεί σε κάθε φάση, όσο αυτός.

— Ποιος κατά την γνώμη σου, είναι ο ιδανικός ΄Ελληνας προωθημένος σέντερ φορ;

— Χωρίς κανένα δισταγμό, ό Σιδέρης! Μπορεί να είναι άτεχνος, αλλά παίζει δυνατά, τσαρτζάρεται και δημιουργεί ρήγματα στην αντίπαλη άμυνα. Η διαφορά που έχει με τον Νεστορίδη, είναι τούτη:  στον Νεστορίδη, δώσε την μπάλα στο πόδι και θα σου βάλει σίγουρα γκολ. Ο  Σιδέρης όμως ή  ο Πετρίδης, που αν συνέχισει έτσι καλά θα άφήσει εποχή σαν «φουνταριστός»  κυνηγός,   θα  διεκδικήσουν την   μπάλα, θα παλέψουν και θα φτιάξουν το γκολ. Ένας τέτοιος παίκτης, σαν τον  Σιδέρη  και τον Πετρίδη, λείπει από τον Απόλλωνα...

Ντόλγκος: Ο καλύτερος

Ο Αντώνης Δερμάτης, είναι ένας ποδοσφαιριστής πού έχει προπονηθεί από όλους σχεδόν τους προπονητές,  Έλληνες και ξένους, που εργάσθηκαν στην Ελλάδα. ΄Οπως όμως λέει, ο Ντόλγκος είναι ο καλύτερος απ' όλους.  Και  συνεχίζει :

— Ο  Ντόλγκος, έχει μεγάλη αξία, γιατί κατάφερε να φτιάξη μια ομάδα χωρίς βεντέτες, μια ομάδα με πειθαρχία και σοβαρότητα. Οι παίκτες, κάτω από το αυστηρό βλέμμα του, είναι αγαπημένοι, έχουν αλληλεγγύη. Κι΄ ακριβώς γι΄ αυτό η ομάδα αποδίδει κάθε φορά πολύ καλά.

Το σπουδαιότερο προσόν που ο παίκτης αποδίδει στον εαυτό του, είναι η γρήγορη εκκίνηση, πού τον κάνει να βρίσκεται πρώτος κοντά στην μπάλα. Ακόμη, μεγάλες αρετές του θεωρεί την αντοχή του, την ντρίμπλα του και το πείσμα του. Όσο για τα μειονεκτήματα του, κρίνει πως υστερεί στην μεταβίβαση, στο  ισχυρό και ευθύβολο σουτ και στην κεφαλιά.

΄Οπως βλέπετε, είναι ένας ποδοσφαιριστής τίμιος με τον εαυτό του και τους άλλους, που δεν κρύβει αδυναμίες και δεν μεγαλοποιεί αρετές. Το πόσο συνεπής είναι με τον ποδοσφαιριστή Δερμάτη, βγαίνει από τούτα τα λόγια του:

— Παρακολουθώ συνεχώς την υγεία μου και κυρίως το βάρος μου. Ξέρω, πως για να είμαι σε φόρμα, πρέπει να έχω βάρος 63 - 65 κιλά. Και φροντίζω να μη ξεφύγω άπ' αυτά τα όρια, κάνοντας καταχρήσεις ή τρώγοντας περισσότερο από το κανονικό.

Δεν μιλήσαμε όμως καθόλου για τα ινδάλματα του. Τους ποδοσφαιριστές δηλαδή που ιδιαίτερα θαυμάζει, που πιστεύει ότι πρόσφεραν πολύτιμες υπηρεσίες στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Αυτοί, κατά σειρά, είναι : Μπέμπης, Νεστορίδης, Λουκανίδης, Δομάζος, Λινοξυλάκης, Βασιλείου, Παπουλίδης, Βαλλιάνος,  Σιδέρης, Μαστρακούλης.

Ξεκίνησε την ζωή  του  σε μια παράγκα της  Καστέλας, για να βρεθεί αργότερα, ο  Αντώνης Δερμάτης, το φτωχόπαιδο, στον συνοικισμό της Νεαπόλεως. Πέρασε σκληρές μέρες όλα τα χρόνια της ζωής του, κι' ή μόνη του ανακούφιση, η μόνη του διέξοδος, ήταν το ποδόσφαιρο. Με το ποδόσφαιρο και απ' το ποδόσφαιρο, ο Αντώνης Δερμάτης, έγινε μεγάλος και τρανός και τον έμαθε ολόκληρη η Ελλάδα, γράφουν γι΄ αυτόν κάθε μέρα οι εφημερίδες.

— Και τι μ' αυτό όμως; λέει με παράπονο ο παίκτης. ΄Εχω τελειώσει από το 1954 το Γυμνάσιο, έχω απολυθεί από στρατιώτης όπου βοήθησα με το παραπάνω την Εθνική Ένοπλων να κερδίσει όλα τα ματς πού έδωσε, είμαι γνωστός σ' όλο τον κόσμο, φίλος του καθενός, και παρ' όλ' αυτά, δεν έχω μόνιμη δουλειά! Εργάζομαι βέβαια στον ΟΤΕ, αλλά είμαι έκτακτος υπάλληλος. Με το παραμικρό που θα γίνει, κάνουν έτσι, και με διώχνουν. Κι' έχω του κόσμου τις υποχρεώσεις. Πρέπει κάτι να γίνει, να μονιμοποιηθώ. Ανησυχώ πολύ για το μέλλον μου. Τι θα συμβεί όταν σταματήσω την μπάλα; Κάτι πρέπει να γίνει... Η πείνα, ή δυστυχία, ή φτώχεια, είναι κάτι το τραγικό...

Σίγουρα, κάτι πρέπει να γίνει για τον Δερμάτη. Το αξίζει όσο κανείς άλλος. Η πείνα, ή δυστυχία η φτώχεια, είναι κάτι το τραγικό...

apollongs.gr